مدیریت بحران آب با مشارکت مردم | «مشهد، شهر دوستدار آب» گامی در جهت حفظ توسعه پایدار شهری است
یک پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری پویش «مشهد شهر دوستدار آب» را گامی در جهت توسعه پایدار شهری دانست و گفت: هر توسعه‌ای نیازمند توجه به حضور اجتماع و مشارکت پایدار در کنار اجرای قوانین متناسب با آن شهر و اقلیم است.
به گزارش شهرآرانیوز، آب، این مایه حیات که انسان‌ها را در دوران‌های اولیه و شکل‌گیری مجامع انسانی گرد هم آورد، کم‌کم توسعه روستاها، شهرها، صنایع مختلف، کشاورزی و... به واسطه این ترکیب حیاتی صورت گرفت که تا امروز نیز همچنان ادامه دارد و اگر نباشد، کُمیت زندگی لنگ می‌ماند؛ اما هرچه زمان جلوتر رفت، نگه‌داشتن این مایه حیات، در نظر مردم، مدیران و صاحبان اندیشه ارزشمندتر شد؛ چراکه امروز تمام دنیا با پدیده‌ای به نام بحران آب مواجه است.
از این رو هر فرد و مجموعه دغدغه‌مندی برای حفظ و نگهداشت آن تلاش می‌کند و این موضوع در نگاه مدیران فرهنگی و مجموعه مدیریت شهری مشهد مقدس نیز پوشیده نمانده است. راه‌اندازی پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» از سوی سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد ازجمله‌راهکار‌هایی است که برای سومین سال متوالی با شروع سال جدید به کار خود ادامه می‌دهد تا گوش‌ها را نسبت به این بحران تیزتر و ذهن‌ها را آگاه‌تر سازد و در نهایت، افراد مسئولانه‌تر با این مایه حیات بشریت برخورد کنند.
۲۴هزار شهروند، مخاطب پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» بودند
در همین راستا به سراغ معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد رفتیم و از او درباره پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» پرسیدیم و او در جواب به شهرآرانیوز گفت: پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» با هدف فرهنگ‌سازی در مصرف آب راه‌اندازی شده و سومین دوره خود را با مشارکت مردم و شورای اجتماعی محلات از ۱۳ اسفندماه سال ۱۴۰۳ آغاز کرده است. این پویش که به صورت فرایند آموزشی از طریق شورای اجتماعی محلات در مناطق ۱۳گانه برگزار می‌شود، فرصتی ویژه برای کمک به سنجش و گسترش سواد آبی در شهر مشهد است تا مردم درباره آب، مصرف صحیح آب و چالش‌های آن در شهر مشهد آگاهی کسب کنند.
مهدی ابراهیمی ادامه داد: یکی از مشکلات شهر مشهد، بحران بی‌آبی است که قطعا این مشکل با همراهی و مشارکت مردم حل خواهد شد؛ دراین‌راستا از طریق شورا‌های اجتماعی محلات، آموزش‌هایی ویژه کودکان، نوجوانان و بزرگ‌سالان ارائه می‌شود تا خود را در حلّ این بحران سهیم بدانند و با مشارکت خود، دیگران را نیز به این موضوع ترغیب کنند.
ابراهیمی خاطرنشان کرد: سال گذشته پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» در ۸۵ محله اجرا شد و ۲۴ هزار مخاطب نیز در آن شرکت کردند.
مشارکت مردمی منجر به توسعه پایدار شهری می‌شود
سیددانا علیزاده، کارشناس و پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری نیز که سال‌هاست در حوزه توسعه شهری، مطالعات پیوسته و عملیاتی داشته است، محیط زیست را یکی از موضوعات مهم درراستای توسعه پایدار، به‌ویژه توسعه پایدار شهری دانست و اظهار کرد: توجه به مسئله محیط زیست در کنار مباحث اقتصادی و اجتماعی جایگاه ویژه‌ای دارد. به عبارت دیگر، هر گونه توسعه‌ای که دنبال می‌شود، باید پایدار و مشارکتی باشد؛ به‌این‌معنا که جایگاه اجتماع در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها به‌طورجدی موردتوجه قرار گیرد.
علیزاده با بیان این مطلب که برای تحقق مشارکت پایدار مردمی در حوزه توسعه شهری چند اقدام ضروری به نظر می‌رسد، افزود: یکی از این اقدامات، اطلاع‌رسانی دقیق و گسترده مثل این پویش است. پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» یکی از فعالیت‌های اجتماعی ذیل توجه به محیط زیست است که بدون شک می‌تواند در راستای توسعه شهری قرار گیرد. متأسفانه بسیاری از مردم هنوز بحران آب را جدی نگرفته‌اند و تصور می‌کنند با چند بارندگی یا بارش برف، مشکل آب به‌راحتی حل خواهد شد. این در حالی است که اطلاع‌رسانی دقیق و فراگیر درباره این بحران به‌طور جدی انجام نشده است.
اطلاع‌رسانی مؤثر با حساس‌سازی مردم
این کارشناس توسعه شهری با تأکید بر این مطلب که برپایی پویش‌هایی با مشارکت عموم، می‌تواند منجر به آگاهی بیشتر در سطح جامعه گردد، تصریح کرد: همراهی مردم در برپایی و اثرگذاری پویش‌ها بسیار مهم است و باید با ظرافت صورت گیرد. در واقع اطلاع‌رسانی مؤثر باید همراه با حساس‌سازی مردم باشد، زیرا تا زمانی که افراد نسبت به موضوعی حساس نشوند، نمی‌توانند آن را مدیریت کنند. این مسئله در همه زمینه‌ها صادق است. به عنوان مثال، در زمینه تفکیک زباله، ممکن است در برخی خانه‌ها شاهد قراردادن چند سطل زباله برای جداسازی پسماند‌ها باشیم، اما در بیشتر خانه‌ها تنها یک کیسه زباله وجود دارد و تمام زباله‌ها در آن ریخته می‌شود.
علیزاده با اشاره به پویش «مشهد، شهر دوستدار آب» که با هدف صرفه‌جویی و استفاده درست آب از سوی سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد راه‌اندازی شده است، ادامه داد: حساس‌کردن مردم درمورد مصرف آب نیز می‌تواند مدیریت آن را ساده‌تر سازد. دراین‌باره باید مردم را به حدی حساس کرد که مدیریت منابع آب به یک کار دلسوزانه و مرامی تبدیل شود و هر کسی خود را در مقابل مصرف شخصی، مسئول بداند. باوجود اقدامات صورت‌گرفته متأسفانه هنوز شاهد رفتار‌های نادرست در مصرف آب هستیم؛ مانند شست‌وشوی ماشین با آب شرب یا بازگذاشتن شیر آب هنگام شست‌وشوی ظروف. این رفتار‌ها نشان می‌دهد که اطلاع‌رسانی، حساس‌سازی و آموزش دراین‌زمینه به‌طورکامل انجام نشده است. بنابراین، یکی از کلیدی‌ترین اقداماتی که باید انجام شود، اطلاع‌رسانی دقیق، حساس‌سازی و سپس آموزش و فرهنگ‌سازی است. این اقدامات باید به گونه‌ای باشد که هر شهروند در حریم خصوصی خود، یعنی خانه، بتواند به‌طور صحیح عمل کند. در بسیاری از موارد، امکان ورود مستقیم به حریم خصوصی افراد وجود ندارد، اما می‌توان با ایجاد آگاهی و مشارکت مردمی، تغییرات مثبتی ایجاد کرد.
قانون‌گذاری بر مبنای مطالعات دقیق و متناسب با هر اقلیم
علیزاده، پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری، اقدام بعدی را قانون‌گذاری متناسب با اهداف دانست و ابراز کرد: پس از مرحله حساس‌سازی، نیاز به تدوین قوانین مناسب داریم. این قوانین باید بر اساس مطالعات دقیق و متناسب با شرایط هر شهر، مکان و فرهنگ خاص تدوین شوند. مهم‌تر از تدوین قوانین، اجرای دقیق آن‌هاست. این اجرا می‌تواند در زمینه مدیریت مصرف آب یا برخورد با متخلفان در این حوزه باشد. در حوزه مصرف شخصی آب، که در حریم خصوصی افراد اتفاق می‌افتد، باید قوانین و اقدامات مؤثری وضع شود. از سوی دیگر، در حوزه مصرف عمومی آب، مانند آبیاری فضای سبز شهری، نیز باید اقدامات جدی صورت گیرد. به عنوان مثال، استفاده از پساب برای آبیاری فضای سبز یکی از اقداماتی است که باید گسترش یابد. در بخش کشاورزی نیز باید اقدامات مشابهی انجام شود. این اقدامات نیازمند مطالعات دقیق و تخصصی در هر یک از این حوزه‌هاست.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
